Dưới sự lãnh đạo của Đảng, ngay từ những năm 1930, 1940 của thế kỷ XX, những đảng viên, chiến sỹ cách mạng lên hoạt động tại Gia Lai để xây dựng và phát triển phong trào cách mạng trong đồn điền và một số địa phương. Cũng từ đây, một số đoàn thanh niên trên địa bàn tỉnh được thành lập và đi vào hoạt động như: Đoàn Thanh niên Gia Lai (tháng 4-1945), Đoàn Thanh niên Chấn hưng An Khê (tháng 5-1945) và Đoàn Thanh niên Cheo Reo (tháng 6-1945). Những hoạt động tiến bộ của các tổ chức đoàn thanh niên trong thời kỳ tiền khởi nghĩa là lực lượng nòng cốt, lãnh đạo nhân dân tham gia khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi ở thị xã Pleiku, An Khê, Cheo Reo và các vùng trong tỉnh vào tháng 8-1945.

Sau Cách mạng Tháng Tám 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập, Ủy ban Cách mạng lâm thời tỉnh Gia Lai ra đời và đi vào hoạt động. Để có sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sau thời gian theo dõi, thử thách, tiến hành các thủ tục kết nạp thêm đảng viên, ngày 01-10-1945, Chi bộ Cộng sản đầu tiên của tỉnh Gia Lai được thành lập tại Trường Tiểu học Việt-Pháp, thị xã Pleiku, gồm 9 đảng viên do đồng chí Nguyễn Đường làm Bí thư Chi bộ; mỗi đảng viên trong Chi bộ lấy một chữ trong khẩu hiệu: “Xin-Thề-Hy-Sinh-Tất-Cả-Vì-Đảng-Ta” làm bí danh hoạt động. Chi bộ đó làm nhiệm vụ như Ban vận động thành lập Đảng bộ tỉnh Gia Lai. Ngày 25-11-1945, Chi bộ Đảng ở An Khê được thành lập gồm 3 đảng viên, do đồng chí Đỗ Trạc làm Bí thư. Từ tháng 11 đến tháng 12-1945, các chi bộ công nhân Biển Hồ, Bàu Cạn và một chi bộ trong lực lượng vũ trang của tỉnh (chi bộ trong Chi đội Tây Sơn) lần lượt ra đời, nâng tổng số đảng viên trong toàn tỉnh lên 24 đồng chí.

Thực hiện chỉ đạo của Trung ương Đảng, Xứ ủy Trung Kỳ tiếp tục tăng cường cho Gia Lai thêm nhiều cán bộ, đảng viên; một số cán bộ từ miền Bắc, Liên khu 4, sau khi dự lớp bồi dưỡng cán bộ Việt Minh Trung Bộ tổ chức tại Huế, đến cuối năm 1945 cũng được tăng cường vào Gia Lai công tác. Nhờ vậy, lực lượng cán bộ, đảng viên ở Gia Lai được bổ sung thêm.

Trong suốt chặng đường 30 năm đấu tranh cách mạng (1945-1975), trải qua biết bao khó khăn, thử thách, với nhiều chiến công và có cả những đau thương mất mát, nhưng mãi mãi là niềm tự hào của Đảng bộ, quân và dân các dân tộc tỉnh nhà. Nhiều người con của các dân tộc Gia Lai đã giác ngộ, chiến đấu dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng, trở thành anh hùng lực lượng vũ trang, như: Anh hùng Wừu, Anh hùng Núp, A Sanh, Kpă Klơng, Rơ Chăm Ớt… Nhiều chiến công hiển hách của quân và dân các dân tộc Gia Lai đã đi vào lịch sử, như: Chiến thắng Đak Pơ, Chiến thắng Plei Me, Chiến thắng đường 7 - Sông Bờ... Hơn 7.000 liệt sỹ đã anh dũng hy sinh; hàng vạn người là thương binh, bệnh binh, gia đình có công với cách mạng; hơn 200 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và nhiều tập thể, cá nhân được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Đó là những bông hoa bất tử trong thời đại Hồ Chí Minh và sẽ mãi mãi trường tồn trong lịch sử hào hùng của dân tộc.

Sau ngày giải phóng, đất nước thống nhất, tiếp nối truyền thống cách mạng, Đảng bộ tỉnh Gia Lai tiếp tục lãnh đạo nhân dân các dân tộc trong tỉnh phát huy truyền thống đoàn kết, đồng sức, đồng lòng, phấn đấu vượt qua gian khổ hy sinh, nhanh chóng khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục, phát triển kinh tế, văn hóa-xã hội, ổn định đời sống nhân dân, trấn áp kịp thời bọn phản động FULRO và các tổ chức, đảng phái phản động khác, bảo vệ vững chắc an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo tiền đề để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; đồng thời, tham gia làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả với nước bạn Campuchia.

Sau gần 36 năm thực hiện đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, Đảng bộ tỉnh Gia Lai đã luôn phát huy sức mạnh đoàn kết, vừa làm, vừa học, vận dụng sáng tạo chủ trương, đường lối của Đảng, nắm bắt thời cơ, khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, tích cực chủ động hợp tác và kêu gọi đầu tư để từng bước xây dựng quê hương Gia Lai ngày càng phát triển. Đến năm 2021, tổng thu ngân sách nhà nước ước đạt 7.170,9 tỷ đồng; tốc độ tăng trưởng (GRDP) bình quân hằng năm đạt 7,83%; thu nhập bình quân đầu người năm đạt 56,31 triệu đồng; cơ cấu kinh tế, cơ cấu đầu tư, cơ cấu cây trồng, vật nuôi chuyển dịch đúng hướng, có trọng tâm, trọng điểm; hạ tầng kinh tế - xã hội tiếp tục phát triển, bộ mặt đô thị, nông thôn có nhiều khởi sắc; chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) năm 2020 của tỉnh đứng thứ 38 toàn quốc, đứng thứ 3 khu vực Tây Nguyên; chỉ số cải cách hành chính (Par Index) năm 2020 của tỉnh đứng thứ 21 toàn quốc, đứng đầu khu vực Tây Nguyên, tăng 20 bậc so với năm 2019; chất lượng giáo dục, khám chữa bệnh được nâng lên (ước đến cuối năm 2021, có 412/762 trường học đạt chuẩn quốc gia và 203/220 xã, phường, thị trấn được công nhận đạt Tiêu chí quốc gia về y tế xã (đạt 92,27%); thực hiện các chính sách xã hội, xoá đói giảm nghèo đạt được nhiều thành tựu quan trọng; tỷ lệ hộ nghèo từ 19,71% (năm 2015) giảm còn 3,96% vào cuối năm 2021. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng căn cứ cách mạng không ngừng được cải thiện.

Trong suốt quá trình 77 năm xây dựng và phát triển, Đảng bộ tỉnh Gia Lai thường xuyên chăm lo xây dựng hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, phát huy dân chủ và thực hiện tốt đoàn kết, thống nhất trong Đảng, quan tâm chỉ đạo xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc; chú trọng rèn luyện đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên; củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên. Số lượng đảng viên và tổ chức đảng tăng nhanh, từ Chi bộ đầu tiên với 9 đảng viên; đến nay, toàn Đảng bộ có 21 đảng bộ trực thuộc, với 956 tổ chức cơ sở đảng, 3.310 chi bộ trực thuộc, với 61.171 đảng viên. Chất lượng tổ chức cơ sở đảng có nhiều chuyển biến, ngày càng phát huy vai trò là hạt nhân chính trị, lãnh đạo toàn diện các lĩnh vực của đời sống xã hội. Công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức và truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, đầu tư nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tạo điều kiện cũng như động lực để thanh niên cống hiến, trưởng thành, phát huy vai trò xung kích trên mọi mặt của đời sống xã hội.

Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được thực hiện thường xuyên; quốc phòng-an ninh không ngừng được xây dựng, củng cố vững mạnh toàn diện, từng bước chính quy, hiện đại, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu “Diễn biến hoà bình”, “bạo loạn, lật đổ” và các hoạt động gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững ổn định chính trị, phục vụ đắc lực nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Hoạt động đối ngoại với bạn bè trong nước và quốc tế được được mở rộng; công tác đối ngoại nhân dân được đẩy mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta…

Nhìn lại chặng đường 77 năm lịch sử vẻ vang của Ðảng bộ, chúng ta có quyền tự hào về những thắng lợi to lớn mà Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã giành được trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Chúng ta có quyền tự hào về Ðảng bộ tỉnh Gia Lai luôn trung thành vô hạn với Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định con đường độc lập dân tộc, gắn liền với chủ nghĩa xã hội, vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức, sáng suốt trong vai trò lãnh đạo của mình. Chúng ta tự hào về nhân dân các dân tộc Gia Lai anh hùng, bất khuất trong chiến đấu, cần cù và sáng tạo trong xây dựng quê hương, một lòng, một dạ đi theo con đường cách mạng của Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Bên cạnh đó, chúng ta tưởng nhớ và tri ân sâu sắc đến các thế hệ chiến sĩ cộng sản kiên cường, sự hy sinh thầm lặng, nhưng vô cùng to lớn của quý mẹ Việt Nam Anh hùng; sự hy sinh anh dũng của cha ông đã sống, chiến đấu, lao động, xây dựng quê hương Gia Lai giàu truyền thống cách mạng, để góp phần tô thắm thêm lá cờ đỏ vinh quang của Đảng, của Tổ quốc. Đó là động lực để Đảng bộ, quân và dân các dân tộc tỉnh Gia Lai hôm nay nguyện tiếp tục phát huy truyền cách mạng, nêu cao bản lĩnh, trí tuệ, quyết tâm phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, cùng cả nước thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.