Không gian Hồ Chí Minh tại Montreuil - Một biểu tượng của quan hệ Việt - Pháp
Cuối tháng 3/2018, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đến thăm chính thức Cộng hòa Pháp theo lời mời của Tổng thống Emmanuel Macron. Ngay sau khi đến Thủ đô Paris, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đi thăm thành phố Montreuil, thành phố lớn thứ 2 của tỉnh Seine-Saint-Denis, cách trung tâm Paris khoảng 15km về phía Đông Bắc.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đại biểu dâng hoa tại Tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, thành phố Montreuil.
Ảnh: Trí Dũng.
Tại đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và lãnh đạo thành phố Montreuil đã đặt hoa trước Tượng đài Bác Hồ, tưởng nhớ vị lãnh tụ kính yêu của nhân dân Việt Nam. Thị trưởng thành phố Montreuil ông Patrice Bessas bày tỏ niềm vinh hạnh lớn của nhân dân thành phố được tặng bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh và đặt tại Công viên này. Thị trưởng nhấn mạnh, Chủ tịch Hồ Chí Minh là gương mặt tiểu biểu chống chủ nghĩa đế quốc thực dân, Người đã làm thay đổi đất nước Việt Nam và để lại dấu ấn sâu đậm trên trường quốc tế.
Ngày 19/5/2005, chính quyền thành phố Montreuil (Pháp) đã dựng tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh ở “Không gian Hồ Chí Minh” nằm trong Bảo tàng Lịch sử Sống Montreuil. Vị trí đặt tượng Bác Hồ là khu vực mà khách tham quan khi tới công viên đều dễ dàng nhận thấy.
Tượng Hồ Chủ tịch dựa theo mẫu của nhà điêu khắc nổi tiếng Trần Văn Lắm. Đây cũng là pho tượng Hồ Chủ tịch duy nhất đặt trên nước Pháp. Khuôn viên đặt tượng đài bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh được bố trí rất hài hoà với nhiều cây xanh, những khóm tre, trúc, tạo nên một không gian bình dị nhưng mang đậm nét văn hóa Việt Nam. “Không gian Hồ Chí Minh” nằm bên trái tầng 1 của Bảo tàng Lịch sử Sống, du khách dễ dàng nhận thấy ngay khi bước vào cửa. Đây là nơi lưu giữ những hình ảnh, hiện vật quý về cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong những năm tháng Người ở Pháp: Cánh cửa bằng gỗ và tấm biển căn nhà số 9 - ngõ Compoint (nơi Bác ở từ tháng 7/1921 - 6/1923), chiếc bồn lavabo Bác dùng trước đây… Rồi có cả những hình ảnh, hiện vật về cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác như: tấm thẻ đảng viên Đảng Cộng sản Pháp, những tấm thẻ hành nghề, ảnh, bài báo, những bức thư mà Bác viết cho các đảng viên Đảng Cộng sản Pháp…
Ngoài ra còn có nhiều tài liệu, sách báo, tranh ảnh giới thiệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh… Tất cả các hiện vật, tư liệu quý giá ấy luôn được nâng niu, gìn giữ với sự trân trọng của các bạn Pháp.
Bảo tàng Lịch sử sống Montreuil là bảo tàng ca ngợi các vĩ nhân đã để lại những dấu ấn lịch sử sâu đậm, tác động và có sức ảnh hưởng to lớn đến thế giới. Việc dựng tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Bảo tàng sống Montreuil vì thế mang một thông điệp rõ ràng về sự nhìn nhận đánh giá, tôn vinh Hồ Chủ tịch một cách đúng đắn, xứng với tầm vóc của Chủ tịch Hồ Chí Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa kiệt xuất mà UNESCO đã tôn vinh năm 1990.
Trong những năm tháng hoạt động tại Pháp, Nguyễn Ái Quốc (tên dùng khi đó của Hồ Chủ tịch), đã để lại những dấu ấn, những sự kiện vang dội. Ngày nay, nước Pháp đã gìn giữ những gì liên quan đến Hồ Chí Minh như một báu vật vô giá. Đó là di tích nhà số 9, ngõ Compoint, quận 17 (Paris). Bác đã ở đây khoảng 2 năm (từ 1921-1923). Tại đây, Người tham gia sáng lập “Hội liên hiệp thuộc địa” và được bầu làm ủy viên thường trực của Hội. Người đã khởi thảo Tuyên ngôn, Điều lệ và Lời kêu gọi. Đây là một tổ chức yêu nước và cách mạng có tổ chức và quy mô đầu tiên hoạt động hợp pháp ở Paris. Người thành lập tờ báo Le Paria (Người cùng khổ), cơ quan ngôn luận của Hội, vừa là người sáng lập kiêm chủ bút, biên tập và phát hành báo. Nhờ công lao của Nguyễn Ái Quốc, tờ báo đã góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền, giác ngộ chủ nghĩa Mác-Lênin ở các nước thuộc địa. Trong thời gian này, Người còn viết nhiều bài báo có tác động lớn, đả kích thực dân Pháp xâm lược và bóc lột nhân dân các nước thuộc địa của Pháp. Tại nước Pháp, Nguyễn Ái Quốc đã kết giao với nhiều trí thức, nghệ sĩ nổi tiếng của Pháp và thế giới như: diễn viên Charles Chaplin, nhà văn Hăng-ri Bác-buýt, họa sĩ Picátxô… Nước Pháp cũng là nơi Nguyễn Ái Quốc viết “Bản án chế độ thực dân Pháp” nổi tiếng, gây chấn động nước Pháp và cả chính quyền Pháp tại Việt Nam. Cũng tại nước Pháp này, Nguyễn Ái Quốc đã viết vở kịch “Con rồng tre” giễu cợt ông vua Khải Định bù nhìn…
Trên nước Pháp cũng chứng kiến sự trở lại của Bác khi Người ở cương vị Chủ tịch nước. Đó là năm 1946, Người là thượng khách của nước Pháp. Cũng trong dịp này, phái đoàn ngoại giao Việt Nam sang đàm phán tại hội nghị Phông ten nơ blô. Tình hình khi đó rất căng thẳng, bằng tài ngoại giao và tranh thủ sự giúp đỡ của Việt kiều, nhân dân Pháp, Hồ Chủ tịch đã bày tỏ ước nguyện yêu chuộng hòa bình của nhân dân Việt Nam và quyết tâm đánh Pháp nếu tiếp tục bị xâm lược. Sau đó, Người và đại diện Pháp ký Tạm ước 14/9. Và cũng tại thủ đô Paris ngày 01/7/1946, hoạ sĩ Vũ Cao Đàm (Việt kiều) đến chào Hồ Chủ tịch, xin phép được vẽ và nặn tượng Người. Cùng ngày hôm đó, một số văn nghệ sĩ Pháp tên tuổi như Richard Bloch, Aragon, Triolet, Moussinac, Borne, Masson cũng đến diện kiến Người. Pho tượng sau đó được đúc đồng và tặng cho Bảo tàng Hồ Chí Minh năm 1998.
Phiên bản bức tượng Hồ Chủ tịch của nhà điêu khắc Trần Văn Lắm có chiều cao 1,1m, đặt trên bệ cao 3m, sau đó cũng được chọn để dựng tượng Bác tại Mông Cổ.
Sau khi tham quan Bảo tàng lịch sử sống và Không gian Hồ Chí Minh Thành phố Montreuil trong chuyên thăm nước Pháp cuối tháng 3/2018, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng xúc động viết lưu bút: “Không gian Hồ Chí Minh tại Montreuil – Một biểu tượng của quan hệ Việt-Pháp, không chỉ là nơi lưu giữ những kỷ vật và hình ảnh sống động về một giai đoạn lịch sử quan trọng hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Pháp mà còn là nơi ghi dấu ấn truyền thống quan hệ giữa nhân dân hai nước. Tôi rất xúc động thăm lại nơi đây và chân thành cảm ơn Chính phủ, nhân dân Thành phố Montreuil, cán bộ, nhân viên Bảo tàng đã gìn giữ, bảo quản những kỷ vật thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhiều hình ảnh, kỷ vật phong phú khác về truyền thống đấu tranh của nhân dân lao động Pháp, góp phần vào việc giáo dục truyền thống tốt đẹp, tình đoàn kết quốc tế cao cả cho các thế hệ hôm nay và mai sau”.
Montreuil là thành phố giàu truyền thống lịch sử, nơi đặt trụ sở của những tập đoàn công nghiệp lớn và cũng nổi tiếng với những vườn đào tiến vua trước kia. Năm 1999, Montreuil thiết lập quan hệ hữu nghị và hợp tác với tỉnh Hải Dương của Việt Nam. Hai bên đã thành lập Trung tâm hợp tác Hải Dương-Montreuil, thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực: Giáo dục, y tế, môi trường, quy hoạch đô thị, kinh tế, du lịch… Montreuil là thành phố chống chủ nghĩa thực dân, đoàn kết với phong trào công nhân quốc tế, một trong những thành phố đầu tiên đã ủng hộ, giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Nơi đây, nhiều người dân đã đứng lên đấu tranh ủng hộ Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử./.
|